öğrenme ve öğretme süreçleri 12.konu başlığı ESRA GÖKKAYA

Öğrenme ve Öğretme Stratejileri 

 12.video → Kavramlar ve Kavram Öğretimi

 

Kavram: Nesnelerin veya olayların ortak özelliklerini kapsayan ve ortak ad altında toplayan genel tasarımdır. (Kavramlar, bilginin yapı taşıdır ve iletişimde rol oynar.)

 → Kavramlar temsil edildikleri en iyi örnekler ile öğrenilmektedir. Somut kavramların yanı sıra  sevgi,mutluluk,cesaret,korku gibi soyut kavramlar da vardır

 

Kavramların beş özelliği vardır:

1.     -öğrenilebilirlik: Kavramlar deneyimler sonucu değil sonradan öğrenilir. (Kavramlar, yaşantılarımızdan elde edebileceğimiz bir özellik arz eder.)

2.    -Kullanılabilirlik: isteğimize bağlı olarak kavramları farklı ortamlarda kullanabiliriz.

3.    Açıklık: Kavramlar anlaşılabilirdirler, kavramların anlamları üzerinde ortak bir fikir birliği bulunmalıdır.

4.    -Genellik: Kavramlar hiyerarşik olarak organize edilir ve genelden özel hale geçer.

5.    -Güçlülük: Kavramlar diğer kavramların anlaşılmasına yardımcı, destekçi oluyorsa güçlüdür. örneğin; sayı kavrami tüm matematiksel işlemlerin anlaşılmasına yardım ettiği için çok güçlü bir kavramdır.

 

Kavram Geliştirme Süreçleri

1. Genelleme: Olayların var olan özelliklerinden yola çıkarak genel bir ilkeye ulaşma sürecidir.

2. Ayrım: Benzemeyen özelliklerin, farklılıkların vurgulanmasıdır.

3. Tümevarım: Çıkarım yapma, genele varma

4. Tanımlama: Kavramların özelliklerini açıklama

5. Tümdengelim: Önce genel halin verilip sonrasında örnekler üzerinden açıklama

 

Kavram Ögrenmede Öğrenme Kuram ve Yaklaşımları

Şemalar; bilişsel yapıyı oluşturan, kavram öğretiminde çok önemsenen bir husustur. Şema kavramı ilk defa’’ Piaget" tarafindan kullanılmıştır.

 

  • Piaget>  Özümseme- uyumsama -  çatışma ile ortaya çıkan dengesizlik

 

Özümseme → Gelen bilginin mevcut yapıya uydurulması

Uyumsama→ Gelen bilgi ile mevcut yapının değiştirilmesi

Dengesizlik → Gelen bilginin önce bir dengesizlik yaratıp bir müddet sonra kavramın yerli yerine oturması

 

  • Jerome Bruner: Ögrenme buluş yoluyla gerçekleşir. Birey yaparak ve yaşayarak edindiği bilgileri yapılandırır, konuya ilişkin kavramları zihninde gruplandırır. Bilgiyi edinir, kavrama ait olan ve olmayan örnekleri ortaya çıkarır.

 

  • David Ausubel: (Anlamlı Oğrenme) Kavramlar genelden özele bütünsel bir yaklaşımla verilir. Yani, kavramlar ve bu kavramla ilişkili olabilecek durumlar verilir ve ön düzenleyiciler ile kavramlar orası ilişkiler tümdengelim yöntemi ile irdelenir.

 

Kavram Yanılgıları

Bilimsel gerçeklerle uyuşmayan, çoğu kez kişilerin kişisel tecrübeleri ile oluşmuş, değişime dirençli düşüncelerdir. Yazılı ve görsel medya, günlük hayatta kullanılan dil veya ders kitaplarındaki eksik ifadeler bu duruma sebep olabilir. Var olan yapıdaki kavramların değiştirilmesi için dört koşul gereklidir.

  • Mevcut kavramda hoşnutsuzluk olmalıdır.
  • Yeni kavramın anlaşılır olması gereklidir.
  • Yeni kavram mantıklı olmalıdır.
  • Yeni kavram işe yarar olmalıdır.
  •  

Kavram tespitinde kullanılabilecek araçlar→ Kavram haritaları,Zihin haritaları,Kavram karikatürleri,Metaforlar ve Anolojiler, iki/ üç aşamalı testler.